W różnych sytuacjach, w różnych sprawach i wobec różnych osób – inaczej możesz rozwiązywać ten dylemat. Odmawiać może być Ci łatwiej lub trudniej. Ale mimo odmiennego przebiegu różnych sytuacji, można zauważyć pewne dominujące tendencje.
Jeśli chcesz sprawdzić Twoje tendencje do zajmowania postawy asertywnej, uległej, agresywnej i czy skłonność do manipulacji, odpowiedz szczerze na poniższe pytania.
Test zawiera 80 zdań. Jeżeli stwierdzenie uznasz za prawdziwe w stosunku do siebie, oznacz odpowiedź jako „TAK”, a jeśli za nieprawdziwe – „NIE”. Staraj się odpowiadać szczerze, nikt Cię nie sprawdzi, test jest anonimowy. Jego rozwiązanie zajmie Ci około 7 minut.
1. Mam wysokie poczucie własnej wartości.
2. Łatwo wpadam w gniew.
3. Jestem podejrzliwa/podejrzliwy wobec intencji innych ludzi.
4. Często na zadawane pytania odpowiadam krzykiem.
5. Uważam, że nie dorównuję moim kolegom i koleżankom, z którymi mam codziennie kontakt.
6. Zazwyczaj otwarcie mówię o tym, co czuję.
7. Mam zwyczaj udowadnia kolegom i koleżankom, że się mylą.
8. Zazwyczaj podporządkowuję się innym.
9. Wolę sytuację, gdzie inne osoby podejmują za mnie decyzje.
10. Czuję się lepiej, gdy inne osoby dyrygują.
11. Zawsze zdobywam to, na czym mi zależy.
12. Nie obdarzam często moich kolegów/koleżanek zaufaniem.
13. Myślę, że kiedy ktoś okazuje mi sympatię, czegoś ode mnie chce.
14. Podejmując decyzję, zawsze zasięgam opinii innych.
15. Uważam się za osobę wartościową.
16. Umiem prosić o coś w taki sposób, że inne osoby muszą mi to dać.
17. Niezbyt wysoko oceniam własne umiejętności.
18. Staram się zdobywać sympatię kolegów/koleżanek.
19. Często mówię innym, co mają robić.
20. Gdy coś mi się nie udaje, zwykle znajduję winnych wokół siebie.
21. Często ogarnia mnie przygnębienie.
22. Lubię siebie.
23. Otwarcie porozumiewam się z kolegami i koleżankami.
24. Starannie dobieram te fakty dotyczące mojej osoby, o których moi znajomi mogliby się dowiedzieć.
25. Zwykle moi koledzy i koleżanki okazują się gorsi niż ja podczas wykonywania różnych wspólnych zadań.
26. Rzadko odmawiam cudzym prośbom.
27. Bywam osobą złośliwą.
28. Umiem podczas konfliktów znajdować dobre rozwiązania.
29. Często odnoszę wrażenie, że ludzie mnie krytykują.
30. Często martwię się opiniami moich kolegów.
31. Nie potrafię powiedzieć w pewnych sytuacjach słowa ,,NIE”.
32. Lubię dyskutować.
33. Często sądzę, że najlepiej nadaję się do wykonywania pewnych zadań.
34. Potrafię docenić wkład innych ludzi we wspólną pracę.
35. Rzadko mówię wprost, co myślę.
36. Bardzo łatwo mnie urazić.
37. Zwykle zyskuję więcej niż inni ludzie.
38. Często traktuję innych ludzi tak, że czują się ode mnie ważniejsi.
39. Ludzie rzadko mówią mi wprost, że coś się im we mnie nie podoba.
40. Często krytykuję innych ludzi, gdy na to zasłużą.
41. Zdarza mi się, że nie potrafię jednoznacznie wyrazić swego zdania.
42. Mam pewność, że koledzy i koleżanki mnie szanują.
43. Akceptuję siebie.
44. Unikam otwartości w sytuacjach konfliktowych.
45. Łatwo okazuję niecierpliwość.
46. Noszę w sercu wiele zapiekłych uraz.
47. Często pozwalam sobą kierować.
48. Zwykle uwzględniam to, czego koledzy i koleżanki ode mnie chcą.
49. Często odczuwam wrogość wobec innych ludzi.
50. Unikam stresującego mnie patrzenia kolegom/koleżankom prosto w oczy.
51. Obawiam się ujawniania swoich pragnień.
52. Zakładam zazwyczaj, że otrzymanie tego, na czym mi zależy, jest niemożliwe.
53. Często uświadamiam sobie, że koledzy/koleżanki mnie zawiedli.
54. Miewam wątpliwości, czy uczciwie traktuję swoich przyjaciół.
55. Umiem tak zadawać pytania, że uzyskuję potrzebne informacje.
56. Mam zwyczaj omawiać swój punkt widzenia z innymi ludźmi.
57. Staram się być osobą uprzejmą wobec wszystkich.
58. Rewanżuję się zazwyczaj w myśl zasady ,,oko za oko, ząb za ząb”.
59. Mówię przyjaciołom, co myślę bez ,,owijania w bawełnę”.
60. Gdy popełniam błąd mówię: ,,przepraszam”.
61. Zwykle przyjmuję odmowę, czy protest bez złości.
62. Czasem pochopnie oceniam innych.
63. Rzadko ujawniam prawdziwe myśli.
64. Najczęściej robię to, czego chcą inni.
65. Często czuję się kimś gorszym.
66. Myślę, że traktowanie innych tak jak siebie po prostu się nie opłaca.
67. Zdarza mi się nie słuchać innych ludzi.
68. Często ogarnia mnie zwątpienie.
69. Okazuję szacunek także ludziom, którzy nie zgadzają się ze mną.
70. Często przyjmuję na siebie odpowiedzialność.
71. Wyrażam czasem lekceważenie wobec pomysłów gorszych niż moje.
72. Staram się, aby inni ludzie dobrze się czuli w moim towarzystwie.
73. Jestem osobą docenianą.
74. Często wybucham złością.
75. Rzadko ujawniam, co naprawdę czuję.
76. Traktuję innych ludzi jak osoby mniej ważne, ale nie wyrażam tego wprost.
77. Często obawiam się, że mogę stracić sympatię otoczenia.
78. Daję się wykorzystywać.
79. Często nie najlepiej myślę o ludziach.
80. Gdy popełnię błąd, staram się to ukryć.
Za każdą odpowiedź TAK policz sobie 1 punkt i sprawdź, ile ich masz przy każdej z postaw. Nie bierz w ogóle pod uwagę odpowiedzi NIE.
Postawa uległa – odpowiedzi: 5, 8, 9, 10, 17, 18, 26, 30, 31, 38, 39, 47, 48, 52, 53, 64, 65, 66,68, 78.
Postawa agresywna - odpowiedzi: 2, 4, 7, 11, 16, 19, 20, 25, 29, 33, 36, 40, 45, 46, 49, 59, 62, 67, 71, 74.
Postawa manipulacyjna - odpowiedzi: 3, 12, 13, 21, 24, 27, 35, 37, 41, 44, 50, 51, 54, 58, 63, 75, 76, 79, 80.
Postawa asertywna - odpowiedzi: 1, 6, 14, 15, 22, 23, 28, 32, 34, 42, 43, 55, 56, 57, 60, 61, 69, 70, 72, 73.
Interpretacja wyników: ta postawa, przy której masz najwięcej punktów, jest Twoim dominującym nastawieniem do siebie i innych.
Od 0 do 6 pkt. - rzadko prezentujesz tę postawę;
Od 7 do 13 pkt. - często myślisz i zachowujesz się zgodnie z tą postawą.
Od 14 do 20 pkt. - to postawa, którą stosujesz i preferujesz.
Zachowań asertywnych możesz uczyć się w ciągu całego Twojego życia. Z asertywnością nikt się nie rodzi. Mylne jest też twierdzenie, że asertywność lub jej brak wynika z Twojego charakteru…
Błędem jest uznawanie, że to zachowanie dotyczy tylko i wyłącznie odmowy, komunikatu NIE.
Asertywność to wyrażanie siebie, życie w zgodzie z własnymi prawami osobistymi, szanując jednocześnie prawa innych. Asertywność to też proszenie o pomoc. Nie ma nic gorszego w relacjach międzyludzkich, niż sytuacja, gdy jedna ze stron nie mówi dokładnie i jasno o co jej chodzi, skazując drugą osobę na domysły, błędną interpretacje jej zachowania, słów i postawy.
Jak rozpoznać czy dane zachowanie będzie asertywne czy też nie ?
Jeżeli masz dylemat jak się zachować, znajdujesz się w sytuacji trudnej, gdy nie wiesz co zrobić, jak postąpić przeanalizuj swoje przypuszczalne zachowanie pod kątem szacunku do samego siebie. Jeżeli okaże się, że dane zachowanie nie wywołuje u Ciebie straty szacunku do siebie – przypuszczalnie chcesz zachować się asertywnie. Jeżeli dojdziesz do wniosku, że stracisz chociażby odrobinę wewnętrznego szacunku – to prawdopodobnie owe zachowanie nie będzie zachowaniem asertywnym.
Michael (Andy Garcia) i Alice (Meg Ryan) Greenowie są udanym i zgodnym małżeństwem. Wychowują dwie córki, 9-letnią Jess (Tina Majorino) z poprzedniego związku Alice i ich 4-letnią Casey (Mae Whitman). Rodzina mieszka w wygodnym, ładnym domu w San Francisco, stać ich na dostatnie życie. On jest pilotem linii lotniczych, ona nauczycielką. Pogrążona w alkoholizmie Alice powoli jednak rujnuje ich harmonijny związek, doprowadza do rozkładu szczęśliwej rodziny. Utrzymywany dotychczas w sekrecie problem, sięga zenitu, gdy Michael wyjeżdża służbowo na dłużej. Jak mówi sam reżyser filmu, Luis Mandoki, jego historia o miłości zaczyna się w momencie, gdy inne podobne opowieści zazwyczaj się kończą. Bohaterowie, którzy osiągnęli szczęście i stabilizację, stają przed najtrudniejszą życiową próbą, ich dramat dotyczy sfery uczuciowej i moralnej. Pijąca żona coraz bardziej oddala się od męża, zaniedbuje dzieci. Kiedy jednak mężczyzna kocha kobietę potrafi odrzucić fałszywy wstyd i urażone ambicje, by ratować rozpadającą się rodzinę i odchodzącą miłość. Pewnego dnia Alice wraca do domu kompletnie pijana. Nie panując nad swoim zachowaniem wszczyna awanturę, posuwa się nawet do rękoczynów wobec kochanej córki. Alice próbuje się leczyć ze zgubnego nałogu w specjalistycznej klinice. Małżonkę wspiera duchowo czuły i oddany mąż, który nie zapomina o odwiedzinach, prowadzi całe gospodarstwo i opiekuje się dziećmi, dając z siebie wszystko. Alice wraca do domu zupełnie odmieniona, rozpoczyna nowy etap w swoim życiu. Pozostaje wprawdzie trzeźwa, ale jest krytyczna wobec rodziny, okazuje swoją siłę i niezależność. Michael nie wytrzymuje narastającego napięcia i wyprowadza się z domu. Wkrótce ich drogi krzyżują się znowu.
Pewnie są miejsca na świecie, gdzie alkoholicy wyzdrowieli w jakiś cudowny lub inny sposób niż we wspólnocie AA i istnienie grup jest zbędne. No i fajnie....bo przecież o wyzdrowienie chodzi.
